Project Manager i Scrum Master – czy to małżeństwo z rozsądku, czy katastrofa?

Zwinność, Scrum, Agile – słowa te stały się nieodłączną częścią współczesnego zarządzania. W tym świecie często pojawia się pytanie: czy łączenie ról Project Managera i Scrum Mastera ma sens? Odpowiedź, jak to zwykle bywa, nie jest jednoznaczna.

Project Manager, to klasyczna rola, której zadaniem jest planowanie, koordynacja i nadzorowanie projektu od początku do końca. Scrum Master z kolei to przewodnik zespołu, który pomaga mu w osiągnięciu celu poprzez zastosowanie frameworka Scrum. Obie role są kluczowe, ale mają zupełnie inne cele i skupiają się na różnych aspektach.

Dlaczego łączenie tych ról może być problematyczne?

Wyobraźmy sobie, że Project Manager, który przyzwyczajony jest do tradycyjnych metod zarządzania, nagle ma pełnić rolę Scrum Mastera. Musi przejść z trybu „kontrolowania” na tryb „facylitowania”. To jak chcieć, aby sprinter został jednocześnie maratończykiem. Oczywiście, jest to możliwe, ale wymaga ogromnego wysiłku i może prowadzić do wypalenia.

Jakie mogą być negatywne konsekwencje?

Załóżmy, że Project Manager to kapitan statku, odpowiedzialny za wyznaczenie kursu i doprowadzenie go do celu. Scrum Master to z kolei doświadczony żeglarz, który zna każdy zakamarek statku i potrafi poradzić sobie z każdą awarią. Obie role są niezbędne, ale wymagają zupełnie innego zestawu umiejętności.

• Konflikt ról: Project Manager skupia się na osiągnięciu celów projektu, wynikach, terminach i budżetach. Scrum Master natomiast dba o zespół, proces i ciągłe doskonalenie oraz rozwój zespołu. Te dwa podejścia mogą się ze sobą kolidować, prowadząc do wewnętrznych konfliktów. 
• Brak zaufania: Zespół może mieć trudności z zaufaniem Scrum Masterowi, który jednocześnie jest odpowiedzialny za ocenę ich pracy.
• Spowolnienie procesu: Łączenie ról może prowadzić do spowolnienia procesu, ponieważ jedna osoba musi dzielić swoją uwagę między wiele zadań.
• Brak fokusu: Scrum Master może nie mieć wystarczająco dużo czasu, aby skupić się na swojej głównej roli, czyli wspieraniu zespołu.
• Brak obiektywizmu: Scrum Master powinien być neutralnym obserwatorem i wspierać zespół w rozwiązywaniu problemów. Jeśli jednocześnie jest Project Managerem, może być postrzegany jako osoba, która ocenia pracę zespołu, co utrudnia budowanie zaufania.
• Przeciążenie: Łączenie tych dwóch ról to podwójne obciążenie dla jednej osoby. Może to prowadzić do wypalenia zawodowego i obniżenia jakości pracy.
• Utrudnione wdrażanie Scrum: Scrum Master pełni kluczową rolę w wprowadzaniu i utrzymaniu kultury Scrum w organizacji. Jeśli ta osoba jest jednocześnie zajęta zarządzaniem projektem, może nie mieć wystarczająco dużo czasu na coaching zespołu i rozwiązywanie problemów.

Czy jest możliwe, aby skutecznie pracować w ten sposób?

W teorii tak, ale w praktyce jest to bardzo trudne. Aby to się udało, osoba pełniąca obie role musiałaby posiadać wyjątkowe umiejętności i doświadczenie. Potrzebowałaby zarówno umiejętności zarządzania projektami, jak i głębokiej wiedzy o Scrumie. Ponadto, organizacja musiałaby zapewnić jej odpowiednie wsparcie i zasoby.

Jeśli osoba na tym stanowisku ma odpowiednie umiejętności, doświadczenie i zaangażowanie, może skutecznie łączyć obie role. Jednak wymaga to od niej ogromnego wysiłku i poświęcenia.

Kiedy warto rozważyć takie rozwiązanie?

• Małe projekty: W przypadku małych projektów, gdzie zespół jest niewielki, a wymagania nie są zbyt skomplikowane, łączenie ról może być uzasadnione.
• Okres przejściowy: Jeśli firma dopiero zaczyna swoją przygodę z Agile, a nie ma możliwości zatrudnienia dwóch osób, można rozważyć tymczasowe połączenie tych ról.
• Brak budżetu: Jeśli organizacja nie ma wystarczających środków na zatrudnienie dwóch osób, może zdecydować się na połączenie tych ról.

Przykład z życia:

Pamiętam, jak kiedyś pracowałem w firmie, gdzie jeden człowiek pełnił rolę zarówno Project Managera, jak i Scrum Mastera. Z jednej strony był bardzo zaangażowany w projekt i chciał, aby odniósł sukces. Z drugiej strony, miał trudności z utrzymaniem równowagi między różnymi zadaniami. Zespół czuł się przytłoczony, a terminy były przekraczane. Okazało się, że osoba ta nie miała wystarczająco dużo czasu, aby poświęcić się zarówno zarządzaniu projektem, jak i wspieraniu zespołu. Dopiero gdy zatrudniono dodatkowego Scrum Mastera, sytuacja zaczęła się poprawiać. 

Podsumowanie

Chociaż łączenie ról Project Managera i Scrum Mastera jest możliwe, nie jest to rozwiązanie optymalne. Idealną sytuacją jest, gdy każda z tych ról jest pełniona przez inną osobę. To pozwala na lepszą równowagę między osiąganiem celów biznesowych a rozwojem zespołu.

Łączenie ról Scrum Mastera i Project Managera to ryzykowne przedsięwzięcie, które może prowadzić do wielu problemów. Jeśli chcesz, aby Twój zespół pracował efektywnie i osiągał swoje cele, warto rozważyć zatrudnienie dwóch różnych osób.

Rola Scrum Mastera wymaga pełnego zaangażowania i poświęcenia. Łączenie jej z innymi rolami może prowadzić do pogorszenia efektywności zespołu i obniżenia jakości produktu.

Jeśli chcesz, aby Twój projekt był udany, warto zainwestować w dwóch specjalistów: Scrum Mastera i Project Managera. Każdy z nich ma swoje unikalne umiejętności i doświadczenie, które są niezbędne do osiągnięcia sukcesu. Pamiętaj, że Scrum to framework, który opiera się na jasnym podziale ról. Próba połączenia tych ról może osłabić jego skuteczność.

Scrum to nie tylko zestaw narzędzi, to przede wszystkim sposób myślenia i działania. Aby osiągnąć sukces, warto inwestować w odpowiednich ludzi i procesy.